Лекарите се едногласни во ставот дека одлагањето на вакцините е причина за сегашната епидемија на голема кашлица и предупредуваат дека поради нискиот опфат на вакцинирани деца, повторно ни се заканува и епидемија на морбили. Иако вакциналните пунктови се полни оти епидемијата на голема кашлица исплаши голем дел од родителите кои ги одложувале вакцините, нова епидемија на морбили станува сѐ поизвесна бидејќи секојдневно се појавуваат нови случаи на мали сипаници во соседните држави, кои во комбинација со нашиот опфат на вакцинацијата под 90 % недвосмислено значат епидемија.

„Редовната вакцинација за децата почнува од двомесечна возраст. Два, четири, шест, 18 месеци се токму овие поливалентни вакцини да се примат, каде што е содржана и оваа компонента на големата кашлица. На 13 месеци е МРП-вакцината, против мали сипаници, рубеола, како и заушки. Одложувајќи ја оваа вакцина со МРП, родителите ја подзаборавиле и ревакцината и поради таа заборавеност, еве ни се случува оваа епидемија на голема кашлица. Јас апелирам понатаму до родителите на овие дечиња да си ги носат редовно според календарот за вакцинација затоа што, одложувајќи ги вакцините, не само што ни се случува оваа епидемија на голема кашлица во моментот туку ќе ни се повтори епидемијата од 2018, односно 2019 година со мали сипаници. Ова се заразни заболувања, кои сами по себе се опасни за здравјето за малите дечиња и тие поминуваат со тешки компликации, кои бараат подолготрајно лекување“, вели Бети Гелејчевска-Илкоска, лекар во вакциналниот пункт на Поликлиниката „Букурешт“.

Таа ги охрабрува родителите да ги донесат невакцинираните деца да почнат или да продолжат со вакцинирањето. За оние што воопшто не се вакцинирани се почнува од почеток, а децата што почнале вакцинација, да ја продолжат онаму каде што застанале.

„Оваа вакцина за голема кашлица е на два, четири, шест, 18 месеци, прва ревакцина, втора ревакцина е во второ одделение, односно на седумгодишна возраст. До 15 години, доколку не примило ниту една вакцина, сигурно дека може да се прими. Имаме ние ‘кеч ап’ календар според кој се водиме токму за овие деца што ја пропуштиле оваа вакцина. Со оние што почнале вакцинација продолжуваме онаму каде што се застанало со вакцинација до 15-годишна возраст. За дечињата што направиле до пет години продолжуваме со вакцинирање, ја даваме таа ревакцина, тоа е оваа петовалнтна вакцина, во која се содржи таа компонента против голема кашлица. Децата што се поголеми од петгодишна возраст може да си примат четиривалентна вакцина како ревакцина, во која исто така е содржана оваа компонента против голема кашлица, меѓутоа се разликува од петовалентната вакцина по тоа што не ја содржи компонентата за хемофилус инфлуенца, која треба да ја дадеме до петгодишна возраст“, вели д-р Гелејчевска-Илкоска.

Вина за големиот број невакцинирани деца лекарите, од една страна, гледаат во антиваксерските движења, кои станаа мода последнава деценија, а од друга, во застарените сфаќања кај нас.

„Ние постојано апелираме како лекари, како медицински персонал, да не се одложуваат вакцините. Во однос на вакцината имаме некои застарени сфаќања од родителите – ‘да прооди, да прозборовува, па ќе му ја ставиме вакцината’. Вакцината нема врска со проодувањето и прозборувањето на детето, има врска со имунитетот, што е можно побргу треба да дојдат и да си ја стават вакцината, барем првата доза. Втората доза се прима во прво одделение, односно со шест години“, смета Даниела Марковска, специјалист по семејна медицина во вакциналниот пункт на Поликлиниката „Јане Сандански“,

На редовна вакцинација и надоместување на испуштените дози повика и Аленсандра Грозданова, наоционален координатор за имунизација и професорка на Фармацевтскиот факултет при УКИМ. И таа укажува дека по епидемијата на големата кашлица, сосотојбата со морбили би можела да стане загрижувачка, особено поради новопријавените случаи на мали сипаници во Албанија.

„Засега кај нас нема парамери што би ни укажале на опасност, но имајќи ги предвид врските на нашето население со Албанија, каде што има зголемен број случаи, постои ризик. Ние ја следиме состојбата и затоа постојано аплеираме сите родители да ги донесат своите деца со цел навремено да бидат вакцинирани. И покрај поголемата посета на вакциналните пунктови, вакцинација со дитепер-вакцината и со другите вакцини непречено и во континуитет се одвива во сите градови и во сите вакцинални пунктови во кои има доволни количини од сите вакцини од редовниот календар за вакцинација“, вели проф. д-р Грозданова.

Епидемијата на големата кашлица ги наполни вакциналните пунктови како ниедна кампања за вакцинирање досега. Според последниот извештај на Институтот за јавно здравје во периодот од 18.1.2024 до 14.2.2024 година, дадени се вкупно 10.681 доза вакцини, кои содржи компонента против голема кашлица.