Стоматолозите велат дека за да се одвива стоматолошка здравствена заштита наместо проценти потребно е да се спроведе Законот за здравствена заштита и методологија во нормираните здравстени услуги, како и итно проширување на пакетите на здравстени услуги.
Во Отвореното писмо до директорите на ФЗОМ, Ден Дончев и Орхан Рамадани и министерот за здравство Венко Филипче се вели:
„При крајот на декември 2018 година, ФЗОМ и надлежните комори (Стоматолошката комора и Лекарската комора) се договорија да се потпише анекс за продолжување на постоечките договори, кој ќе се применува во наредните шест месеци до 30.06.2019 година. Во меѓувреме, од јануари 2019 година, преставниците на ФЗОМ и засегнатите доктори, требаше да формираат посебни работни групи кои ќе работат на решавање на сите отворени прашања.
Сега сме на прагот на ноември 2019 година, а од најавените работни средби со стоматолозите специјалисти нема апсолутно ништо, освен прес конференцијата во Владата, од типот “земи или остави”, со 15% зголемување на нашите буџети . И само се продолжија нови шестомесечни, анекс договори, со постоечката содржина до 31 декември 2019 година.
Во меѓувреме, ФЗОМ преговараше со матичните доктори и специјалистите од неколку специјалистички гранки од областа на општата медицина, преговараа и заговара месечна плата на лекарите специјалисти од 100.000 денари, но специјалистите по стоматологија како да не постојат и како да не се во нивна надлежност.
Надлежните не најдоа време за решавање на многу наши проблеми, наталожени во изминативе 12 години до денес (од 2007 година, кога нашите дејности се приватизираа, по сила на закон, а не по наша желба и барање). Преку наш грб се истурка приватизацијата и воведувањето на ДРЏ стандарди во здраството, а преку намалување на вредноста на нашиот труд се купуваше социјален мир. Намалената вредност на нашиот труд е преку произволно одредување на референтни цени кои само во ФЗОМ можат да објаснат по која методологија се добиени.
За појаснување, вредноста на нашиот труд во годините од 1992 до 2005 година, прикажана преку изработката на еден пар тотални протези на пример, беше со цена од 22.000 бодови, односно денари, а при нашата приватизација, ФЗОМ излезе со референтна цена од 11.000 бодови или 11 000 денари. Со тоа ни ја уништија дејноста, го девалвираа нашиот труд, а на пациентите им ја скратија нивната со закон загарантирана здраствена заштита.
Законските надлежности на институциите ФЗОМ и Министерство за здравство, се унапредување на здравствената заштита на граѓаните и организирање и регулирање на условите за пружање на здравстени услуги. Системот не треба да функционира против потребите на осигурениците, кои сега ФЗОМ ги принудува да чекаат предолго за да добијат здравствена услуга. Ова ФЗОМ го прави индиректно, преку нереално малиот буџет за специјалистичката стоматологија.
Со сегашниот модел на финансирање, на нас и на другите работени, ни се ускратени загарантираните законски права на годишни одмори, боледување и други отсуства.
Додека се уште бевме дел од јавното здравство (пред нашата приватизација), цената на нашата услуга беше за 100% поголема, отколку референтната цена, што тогаш ни ја понуди ФЗОМ, без можност за корегирање и преговарање. Од тогаш до сега, цените на материјалите се зголемени за 300 %, а ние не можеме да ја наплатиме ни сегашната цена на материјалите, ниту нашиот труд.
За добивање на референтните цени, не беа применети никакви правила и процедури. Кои што постојат за истите, туку цените се ставени паушално.
Во тоа се состојат и нашите барања до директорите на ФЗОМ – за спроведување на медицинските и правните процедури, при добивање на цените на услугите, кои што сите овие години се ужасно дискриминирачки.
Со постојните референтни цени и годишен буџет, кои се непроменети цели 12 години, моментот се наоѓаме во најкритични услови за работење и сме доведени во нерамноправна положба во однос на другите специјалистички гранки.
Веќе сме доведени и во ситуација да размислуваме за затворање на нашите ординации, бидејќи работиме со загуба, а нели секој оди на работа за да заработи?
Реалната состојба налага конечно да се пристапи кон взаемно прифатлив план и модел, со Министерството за здравство и со ФЗОМ, за надминување на постоечките проблеми, за да се спречи нивно продлабочување, на штета на двете страни, како и на штета на пациентите.
Во што се состојат нашите барања :
- Зголемување на нашите буџети и израмнување на буџетите во медицината, како и израмнување на нашите плати во ЈЗУ.
- Месечен буџет од 180.000 ден., коишто ние ќе си го заработиме, а претставува буџет по извршена услуга, за кој што бенифит ќе има зголемениот број на пациенти кои ќе добијат квалитетна стоматолошка здравствена заштита. За обезбедување на истиот овој буџет Министерството за здравство, нема да треба да гради болници, не треба да купува стоматолошки апарати, лекови, не треба да овозможува услови за работа на лекарите, ниту да ги затоплува и снабдува со електрична енергија нашите установи и не треба да ни дава плата од 100.000 денари без извршена услуга.
- Поделба на месечниот буџет на ФИКСЕН – 50% и ВАРИЈАБИЛЕН – 50%, со што ќе се исправи неправдата и повредата на Законот за работни односи што е направена при нашата приватизација.
- Одредување на референтни цени со користење на ДРЏ стандарди и користење на постоечка методологија, базирана на медицина на докази.
- Буџетот да соодвествува со големината на тимот (сложеноста на функционирањето во секундарната стоматолошка дејност, бара вклучување на забен техничар, сестра – инструментарка, анестезиолог, покрај веќе постоечките доктор – специјалист и сестра)
- Воведување на нови пакети на услуги, коишто соодвествуваат со времето во кое што живееме.
- Итно да се повикат преставници на стоматолошката комора и нашите тимови, кои би помогнале во наминувањето на овие евидентни и видливи проблеми и девијации на сегашниот здравствен систем
- Срамно е во 2020 година, да се зборува за буџет во специјалистичка стоматологија зголемен за 15%, кога референтната цена понудена и применета од ФЗОМ е за 100% намалена (сегашната референтна цена, понудена и спроведена од ФЗОМ е за 100% помала за истата услуга во 1992, 1998, 2002, 2005 година). Во 2020 година треба да се разговара за употреба и користење на нови технологии во стоматологијата, лесно достапни до осигурениците, што е случај во нашите соседни земји.
Загрижени сме дека ние сме последните стоматолози специјалисти, коишто ќе сакаат да работат во својата држава и да го донесат развиениот свет овде. Нашите помлади колеги нема да сакаат да создаваат и работат во ваков дискриминирачки систем и однесувањето на системот кон нив, во кој милостиња се претставува како револуционерен успех и награда. Тие ќе си заминат од државата.
Министре, охрабрете се и увидете на што цело време Ви укажуваме.
Не дозволувајте, интелектуалци, доктори, специјалисти да Ви шетаат по улици и протестираат, барајќи вреднување на нивниот труд“, се вели во Отвореното писмо до надлежните во здравството.
Пред два дена, Здружението на приватни стоматолози од Пелагонскиот регион најави протест на 6 ноември пред Министерството за здравство со барање да се укине институцијата матичен стоматолог и да се промени сегашниот финансиски модел зашто, како што велат, две третини од стоматолошките установи во земјава се на работ на банкротот и на егзистенцијата, а оптимално е сите да добиваат фиксен надомест од 90.000 денари.