Изненадувачки голем број луѓе страдаат од недостаток на витамин Д, особено во зима, а можеби не сте ни свесни за овој проблем. Еве како можете да препознаете недостаток на овој важен витамин.
Во зима често е облачно и не поминуваме толку време надвор како во другите делови од годината. Токму поради оваа причина, на многу луѓе често им недостасува витамин Д во студените месеци – еден од најважните витамини за здравјето на телото. Недостатокот на витамин Д е особено чест кај европските и азиските популации.
Секако, најлесниот начин да се стимулира производството на витамин Д во нашето тело е изложувањето на сонце – благодарение на УВ-Б зраците, хормонот се произведува во кожата. Се смета дека само 15-30 минути на сонце се доволни за да се произведе доволна количина. Меѓутоа, за оние кои не сакаат да бидат изложени на сонце поради ниските температури или штетното влијание на УВ зрачењето, постојат и други начини за одржување на нивото на витамин Д во организмот, како што се исхраната или додатоците во исхраната – суплементите.
Повеќето луѓе имаат дневна потреба од 600 до 800 IU витамин Д, но на некои луѓе им треба поголема доза. Ова се однесува на луѓето кои ретко излегуваат, постарите лица и оние кои страдаат од одредени болести како што се нарушувања на црниот дроб или малапсорпција.
Што е витамин Д и кои се неговите функции?
Витаминот Д опишува група витамини растворливи во масти која ги вклучува витамините Д2 и Д3. Тој игра важна улога во неколку метаболички процеси, но неговата најпозната функција е тоа што е вклучен во метаболизмот на коските. Ја подобрува апсорпцијата на калциум и фосфор од цревата и нивно инкорпорирање во коските. Покрај тоа, витаминот Д го одржува здравјето на срцето и кардиоваскуларниот систем и тироидната жлезда, помага во намалување на воспалението и борба против инфекции.
Кои се последиците од недостаток на витамин Д?
Ако не се преземе ништо за недостатокот на витамин Д, во најлош случај може да настанат болести на метаболизмот на коските (рахитис, остеопороза, остеомалација) поради декалцификација и последователно омекнување на коските. Сепак, можно е и слабеење на вилицата и зголемена тенденција за периодонтитис (хронична пародонтална болест). Меѓутоа, во последниве години, исто така, беа пронајдени врски помеѓу недостаток на витамин Д и високиот крвен притисок, дијабетес, фибромијалгија и невролошки заболувања како што е мултиплекс склероза.
Кои се симптомите на недостаток на витамин Д?
За да откриете дали имате недостаток на витамин Д, треба да направите тест на крвта од вашиот лекар и да побарате соодветен совет. Сепак, постојат некои симптоми кои може да се земат како предупредувачки знаци и веднаш можат да откријат дали имате недостаток.
- Замор
Еден од најчестите симптоми на тежок недостаток на витамин Д е чувството на хроничен, општ и постојан замор. Но, овој симптом не треба да се меша со вишок на витамин Д, бидејќи се случува и обратното, постојано да сме уморни кога нивото на витаминот Д е превисоко. Токму поради оваа причина е важно секогаш да се зема додаток во исхраната со препарати за витамин Д под надзор на лекар и по тестови на крвта.
- Мускулна болка и мускулна слабост
Голем број на студии покажаа поврзаност помеѓу честите болки во мускулите и мускулната слабост и недостатокот на витамин Д. Ако ги доживеете овие епизоди и не можете да разберете зошто, посетете го вашиот лекар.
- Болка во коските или зглобовите
Бидејќи витаминот Д, како што веќе споменавме, е неопходен за апсорпција на калциум во организмот, може да се појават симптоми како болка во коските и зглобовите и нивната зголемена кршливост.
- Губење на косата
Витаминот Д е важен за здрава и убава коса и за нејзин побрз раст. Недостатокот на овој витамин може да доведе до губење на косата и забавен раст, бидејќи животниот циклус на фоликулот е нарушен. Алопеција (целосно губење на косата и влакната на телото) е исто така поврзана со недостаток на витамин Д. Меѓутоа, почесто опаѓањето на косата е предизвикано од генетски и хормонални причини.
- Често сте болни
Недостатокот на витамин Д често резултира со ослабен имунолошки систем. Значи, ако често се разболувате и не знаете зошто, причината може да биде недостаток на витамин Д.
- Депресија, анксиозност, промени во расположението и нарушувања на спиењето
Иако не постојат студии и истражувања кои воспоставуваат директна врска помеѓу витаминот Д и депресијата, науката знае дека организмот со недостаток на витамин Д функционира полошо. Ова на почетокот може да доведе до замор, а потоа и до психолошки и хормонски проблеми.
Кога коските не го добиваат потребниот калциум, а мускулите и сврзните ткива мора да работат понапорно за да го поддржат скелетот, се јавува замор од секојдневните активности, што исто така може да влијае на расположението со текот на времето.
Покрај очигледниот начин, изложување на сонце, постои можност да се компензира недостатокот на витамин Д со земање додаток во исхраната. Додека сончевата светлина му помага на телот о да синтетизира витамин Д3 (холекалциферол), витаминот Д2 (ергокалциферол) може да се добие преку храна.
Храна која содржи витамин Д
Храна богата со витамин Д се, на пример, одредени видови риби (особено лосос, туна, сабјарка, пастрмка, скуша, харинга, јагула), масло од црн дроб на треска (рибино масло), жолчка од јајце, млеко и путер и печурки од свинско месо. Млекото и јогуртот, млекото од соја, маргаринот и житарките се исто така меѓу на суплементи збогатени со витамин Д, кои треба да се консумираат секојдневно